Pandemi dolayısıyla uzunca bir süre ara verdiğimiz kütüphane ziyaretlerine yeniden başladık. Antalya’da günlerimizi geçirirken evimize yakın olan Konyaaltı Belediye Kütüphanesi uğrak yerlerimizin başında gelir. Ödünç kitap alarak okumanın yanında raflara dizilmiş kitaplara göz gezdirmek, elime alıp sayfalarını karıştırmak ayrı bir zevk veriyor bana. Bu meşgale içinde elime Gary Chapman’ın yazdığı “EVLİLİĞİN DÖRT MEVSİMİ” isimli kitap geçti. Kitabın kapağında yazarın hemen altına “Beş Sevgi Dili’nin yazarından” şeklinde bir ifade -ki birçok kitapta buna rastlıyoruz- eklenmiş olmasını hep yadırgarım. Sanırım bir pazarlama stratejisi olan bu durumlar bana kendimi aldatılmış hissettiriyor. Bununla ilgili olarak aklıma gelen bir fıkrayı okurlarım ile paylaşmak isterim.
Yazarlığa çok meraklı bir genç yazdığı deneme yazılarını ünlü bir yazara okutur. Yazar bunları okuduktan sonra gence “Yetenekli birine benziyorsun ama daha çok çalışman gerekir. Bu yazdıkların da ne yazık ki pek işe yarar şeyler değil” der. Genç büyük bir hayal kırıklığı içinde yazarın odasından ayrılırken elindeki kağıtları yazara göstererek “Bunları ne yapayım atayım mı?” diye sorunca yazar “Yok atma sakla onları ilerde ünlü bir yazar olunca yayınlarsın” cevabını verir. Ben “Evliliğin Dört Mevsimi” adlı kitabı bu karışık duygular içinde aldım ve okumaya başladım. Yıllar önce aynı yazarın “Beş Sevgi Dili” kitabını okumuş ve oldukça da beğenmiştim.
Öncelikte burada bahsedilen mevsimlerin bizim bildiğimiz anlamda birbirini takip eden kronolojik birer evreden çok bir durum olarak kabul edildiğini belirtmek isterim. Sonbahar ve kış evlilikleri daha çok mutsuz ve negatif unsurları barındırırken ilkbahar ve yaz evlilikleri daha pozitif yaşayış biçimleri olarak tanımlanmıştır. Üç bölüm olarak kurgulanmış kitabın ilk bölümünde özetle dört mevsim evlilikleri tarif ediliyor.
Kış mevsimini yaşayan evliliklerin iklimi soğuk, sert acımasızdır. Eşler uzlaşmadan uzak olup sohbetler hemen tartışmaya dönüşür. Taraflar içlerine kapanmış ve birliktelik ruhundan uzaktırlar. Acı, öfke, hayal kırıklığı, yalnızlık ve reddedilmişlik duyguları hakimdir. Bu duygular istikametinde olumsuzluk, cesaretsizlik, hüsran, umutsuzluk tutumları gelişir. Beraberlikte gelişen bu tutumlar yıkıcılık sert konuşmak ya da hiç konuşmamak ve şiddet eylemlerine zemin hazırlar.
İlkbahar evliliklerinde hâkim olan atmosfer canlı, nazik, şeffaf bir karakterde olup mutlu başlangıçlara hazır durumdadır. Çiftlerin gelecek ile ilgili planları ve umutları vardır. Heyecan neşe ve umut duyguları hakimdir. Tutumlar ise iyimserlik, minnet, sevgi ve güven çerçevesinde gelişir. Planlama, iletişim kurma yardım etme ve yardım alma biçiminde eylemlere yönelme söz konusudur.
Yaz evlilikleri tıpkı çiçekler gibidir. Güzeldir ama sulanmaları gerekir. İlkbaharın hayalleri gerçekleşir. Farklılıklar kabullenilmiş, çatışmalar olumlu bir şekilde çözümlenmiştir. Mutluluk, başarı ve tatmin duyguları yaşarız. Güven kararlılık ve rahatlık tutumları gelişir. Eylemler ise yapıcı iletişim, farklılıkları kabullenmek, kendilerini her yönden geliştirici aktivitelere katılmak biçiminde gelişir.
Sonbahar evliliklerinin duyguları korku, üzüntü, reddedilme, endişe, cesaretsizlik, kırgınlık ve takdir görmeme şeklindedir. Endişe, belirsizlik ve suçlama tutumları gelişmektedir. Nihayetinde ihmalkarlık, sorunlar ile yüzleşememe, bağlantıyı kaybetme durumları yaşanır. Çiftler duygusal açıdan birbirlerinden uzaklaştıklarını hisseder ve birbirini suçlarlar.
Kitabın ikinci bölümü evliliklerini ilkbahar ve yaz mevsimini sürekli olarak yaşamaları, kış ve sonbahar evliliklerinin de diğer mevsimlere evrilmesi için kullanılabilecek yedi stratejinin açıklanmasına ayrılmış. Özetle bu stratejiler;
- Geçmişteki hataları temizleyin (Geçmişteki hataların tanımlanması, itiraf ve tövbe, bağışlama aşamalarını yaşayarak)
- Kazanan bir tutum tercih edin (Olumsuzluk döngüsünü kırmak)
- Eşinizin sevgi dilini konuşmayı öğrenin (Sözlü onaylamalar, hizmet eylemleri, hediyeler almak, nitelikli zaman geçirmek, fiziksel temas)
- Empatik dinlemenin muhteşem gücünü geliştirin
- Eşinizin başarılı olmasına yardım etmenin mutluluğunu keşfedin.
- Farklılıklarınızı maksimuma çıkarın.
- Olumlu etki gücünü kullanın
Birer cümle ile ifade edilen bu stratejiler kitapta ayrıntılı olarak anlatılmış yaşanan örnek olaylar kullanılarak daha anlaşılır hale getirilmiştir.
Kitabın üçüncü bölümünde şimdi ve burada ile başlayarak planların uygulamaya konması ile ilgili açıklamalara ve ayrıca da danışan ve danışman ilişkisi içinde sorulan sorular ve onlara verilen cevaplara yer verilmiştir.
Her ne kadar daha önceki kitabından alıntılar, gereksiz tekrar ve özetlemeler, dolgu malzemesi gibi kullanılan bölümler var gibi görünse de okunmasında fayda gördüğüm bir kitap diyebilirim. Ama okumadıysanız “Beş Sevgi Dili”nin bence daha favori olduğunu da eklemeliyim.